Headless CMS

Opent een bezoeker een link naar een website, dan komt hij of zij terecht op een pagina, de zogeheten front-end. Maar het is ook mogelijk om een website zonder front-end te creëren, met headless CMS. Wat is headless CMS precies en hoe biedt dit voordelen voor de SEO van een website of pagina: ik leg het hier uitgebreid aan je uit.  

Wat is headless CMS?

Een headless Content Management System (CMS) is een type CMS waarbij de content backend (het “lichaam”) is losgekoppeld van de frontend presentatielaag (het “hoofd”). Dit betekent dat de backend van een headless CMS alleen dient voor contentopslag en -beheer, zonder zich bezig te houden met hoe en waar de content wordt weergegeven.

In een traditioneel CMS zijn de backend (waar de content wordt gecreëerd en beheerd) en de frontend (de gebruikersinterface waar de content wordt weergegeven) nauw met elkaar verbonden. Dit kan beperkingen opleggen aan hoe en waar de content wordt gepresenteerd. Een headless CMS daarentegen levert de content via een API, wat ontwikkelaars meer vrijheid geeft om te kiezen hoe en waar ze de content willen gebruiken. Dit kan zijn op websites, mobiele apps, IoT-apparaten, en meer.

De voordelen van een headless CMS zijn onder andere:

  • Flexibiliteit: Ontwikkelaars kunnen de frontend technologieën kiezen die het beste passen bij hun project, in plaats van beperkt te zijn door de mogelijkheden van het CMS.
  • Omnichannel delivery: Content kan gemakkelijk worden gepubliceerd op meerdere platforms (zoals web, mobiel, IoT-apparaten) vanuit één contentrepository.
  • Verbeterde prestaties: Omdat de frontend en backend gescheiden zijn, kan de laadtijd van webpagina’s sneller zijn.
  • Betere beveiliging: Doordat de contentopslag los staat van de presentatielaag, kan het risico op webaanvallen worden verminderd.

Een headless CMS is vooral nuttig voor bedrijven die hun content op meerdere platforms willen publiceren en die flexibiliteit willen hebben in de ontwikkeling en presentatie van hun digitale content.

Verschil tussen CMS en headless CMS


Bij een traditioneel Content Management System (CMS) is er een geïntegreerde front-end en back-end. De front-end is het gedeelte dat bezoekers van de website zien en ervaren, terwijl de back-end gebruikt wordt voor het beheren en creëren van content, en niet zichtbaar is voor de bezoeker.

In tegenstelling tot een traditioneel CMS, biedt een headless CMS alleen de back-end functionaliteit. Dit betekent dat de content die hier wordt beheerd, via een API beschikbaar is voor verschillende front-ends. Dit kan bijvoorbeeld een website, mobiele app, of zelfs een IoT-apparaat zijn.

Een headless CMS is vooral nuttig voor ontwikkelaars die meer flexibiliteit willen in het creëren van interactieve websites en apps, omdat ze niet gebonden zijn aan de front-end beperkingen van een klassiek CMS. Voor marketeers biedt het de mogelijkheid om content centraal te beheren en gemakkelijk te verspreiden over verschillende platforms. Gebruikers profiteren uiteindelijk ook, omdat ze interactie hebben met moderne en snel reagerende systemen die door headless CMS-technologie worden aangedreven.

Headless CMS SEO

De impact van headless CMS op SEO

De impact van een headless CMS op SEO kan zowel positief als negatief zijn, afhankelijk van hoe het wordt geïmplementeerd en beheerd. Hier zijn enkele overwegingen:

Positieve impact op SEO

  1. Flexibiliteit in front-end ontwikkeling: Met een headless CMS kunnen ontwikkelaars de front-end technologie kiezen die het beste past bij hun SEO-strategie, zoals frameworks die beter zijn geoptimaliseerd voor snelheid en mobiele toegankelijkheid.
  2. Snelheid en prestaties: Headless CMS kan bijdragen aan een snellere laadtijd van websites, wat een belangrijke rankingfactor is voor zoekmachines.
  3. Verbeterde gebruikerservaring: Een snellere en meer responsieve website leidt tot een betere gebruikerservaring, wat indirect de SEO kan verbeteren.
  4. Omnichannel content delivery: Content kan eenvoudig op meerdere platforms worden gepubliceerd, wat kan leiden tot een breder bereik en meer backlinks.

Mogelijke negatieve impact op SEO

  1. Complexiteit bij implementatie: Als de technische implementatie niet correct wordt gedaan, kan dit leiden tot problemen met de crawlbaarheid van de site, wat de SEO negatief beïnvloedt.
  2. Uitdagingen met metadata en structured data: Bij sommige headless CMS-oplossingen kan het complexer zijn om metadata en structured data correct te implementeren, wat essentieel is voor SEO.
  3. Mogelijke gebreken in linkstructuur: Een headless CMS kan het complexer maken om een geoptimaliseerde interne linkstructuur op te zetten.
  4. Afhankelijkheid van ontwikkelaars: Aangezien content en presentatie gescheiden zijn, kunnen marketeers afhankelijk zijn van ontwikkelaars voor wijzigingen die invloed hebben op SEO, zoals het aanpassen van URL-structuren of het implementeren van redirects.

Algemene overwegingen

  • SEO-strategie: Een duidelijke SEO-strategie en nauwe samenwerking tussen ontwikkelaars en marketeers zijn essentieel om de voordelen van een headless CMS volledig te benutten.
  • Technische SEO-expertise: Kennis van technische SEO is belangrijk om ervoor te zorgen dat een headless CMS correct wordt geïmplementeerd en geoptimaliseerd voor zoekmachines.
  • Ondersteuning voor SEO-tools: Zorg ervoor dat de gekozen headless CMS-oplossing integratie met essentiële SEO-tools en -praktijken ondersteunt.

De impact van een headless CMS op SEO hangt sterk af van de manier waarop het wordt gebruikt en geïntegreerd in de bredere digitale strategie van een organisatie. Met de juiste aanpak en expertise kan een headless CMS een positieve invloed hebben op SEO, maar het vereist vereist een zorgvuldige planning en implementatie.

Mijn advies

Bij headless CMS komt de content van een website op de eerste plaats. Het is dan ook belangrijk om hier mee aan de slag te gaan.

Ik raad aan om een goede contentstrategie op te stellen voordat je gebruik maakt van headless CMS. Daarnaast is het belangrijk om in de code rekening te houden met SEO, door te zorgen voor velden voor meta-title en omschrijving. Het inschakelen van een expert op dit gebied is dan ook zeker een aanrader.


Veelgestelde vragen

Wat is een Headless CMS?

Headless CMS is een content management systeem dat zich concentreert op het backend beheer van content zonder een gekoppelde front-end presentatielaag, zoals traditionele CMS-systemen zoals WordPress dat wel hebben. In plaats daarvan biedt het via API’s de mogelijkheid om content te leveren aan verschillende front-end systemen of toepassingen. Dit biedt meer flexibiliteit in de wijze van presentatie van content, doordat het gemakkelijk integreert met verschillende technologieën en platforms.

Wat is de impact van Headless CMS op SEO?

De impact van een headless CMS op SEO hangt af van hoe het systeem technisch is geïmplementeerd. Hoewel het waar is dat een headless CMS geen traditionele front-end heeft, betekent dit niet dat zoekmachines een pagina zonder content zien. Integendeel, een goed geïmplementeerd headless CMS kan juist SEO-voordelen bieden. Deze voordelen omvatten verbeterde laadsnelheden en een betere mobiele ervaring. Het is essentieel om ervoor te zorgen dat de website goed is geoptimaliseerd voor zoekmachines, met correcte implementatie van SEO-praktijken zoals structured data, meta tags, en server-side rendering of static site generation om de zichtbaarheid in zoekmachines te garanderen.

Senior SEO-specialist

Ralf van Veen

Senior SEO-specialist
Five stars
Ik krijg een 5.0 op Google uit 76 beoordelingen

Ik werk sinds 10 jaar als zelfstandig SEO-specialist voor bedrijven (in Nederland en het buitenland) die op een duurzame wijze hoger in Google willen komen. In deze periode heb ik A-merken geconsulteerd, grootschalige internationale SEO-campagnes opgezet en wereldwijd opererende development teams gecoacht op het gebied van zoekmachine optimalisatie.

Met deze brede ervaring binnen SEO heb ik de SEO-cursus ontwikkeld en honderden bedrijven op een duurzame en transparante wijze geholpen met een verbeterde vindbaarheid in Google. Hiervoor kun je mijn portfolio, referenties en samenwerkingen raadplegen.

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op 19 oktober 2023. De laatste update van dit artikel vond plaats op 18 januari 2024. De inhoud van deze pagina is geschreven en goedgekeurd door Ralf van Veen. Leer meer over de totstandkoming van mijn artikelen in mijn redactionele richtlijnen.