Interne zoekmachine opzetten (mijn gids)

Een goede interne zoekfunctie helpt bezoekers sneller vinden wat ze zoeken – en verhoogt conversie, sessieduur en tevredenheid. Toch hebben veel sites óf geen zoekfunctie, óf een slechte implementatie. In dit artikel leg ik stap voor stap uit hoe je een interne zoekmachine opzet die wél werkt.

1. Bepaal wat je wil laten doorzoeken

Niet alles hoeft of hoort doorzoekbaar te zijn. Begin met keuzes maken.

Voorbeelden:

• Blogartikelen
• Productpagina’s
• Kennisbank / FAQ
• Categoriepagina’s
• Downloads of whitepapers

Sluit pagina’s uit die weinig waarde hebben (bijv. login, 404, dank-u-pagina’s).

2. Kies een zoektechnologie die past bij je site

Afhankelijk van je CMS, technische kennis en wensen kies je voor een bepaalde tool of platform.

Opties:

• WordPress standaard zoekfunctie – beperkt, maar snel inzetbaar
• Relevanssi (WordPress-plugin) – betere resultaten en weging
• Algolia – snelle, cloud-gebaseerde zoekmachine met live preview
• ElasticSearch – krachtig, schaalbaar (maar complexer)
• Meilisearch – lichtgewicht alternatief voor kleinere projecten
• Custom-built – via JavaScript + JSON of eigen backend-index

Voor contentrijke sites of shops: kies Algolia of ElasticSearch. Voor blogs of kennisbanken: Relevanssi of Meilisearch zijn vaak voldoende.

3. Indexeer alleen relevante content

Je zoekmachine moet een schone dataset krijgen.

Praktisch:

• Sluit overbodige post types of templates uit
• Gebruik aangepaste velden (bijv. excerpt, tags, metadata)
• Werk met “weights” om bepaalde type content voorrang te geven
• Verwerk synoniemen en spellingvarianten (bijv. SEO / zoekmachineoptimalisatie)

Algolia en ElasticSearch ondersteunen dit via ranking strategy en custom indexing.

4. Zorg voor een snelle UX

Een goede zoekmachine levert niet alleen resultaten op, maar doet dat snel en duidelijk.

UX-richtlijnen:

• Live zoekresultaten tijdens typen (autosuggest)
• Highlight zoekwoorden in resultaten
• Toon resultaten gesorteerd op relevantie
• Gebruik thumbnails of iconen voor context
• Toon fallback (“geen resultaten gevonden”) met alternatieven

Gebruik <mark> voor visuele highlighting in de resultaatteksten.

5. Analyseer het zoekgedrag

De kracht van een interne zoekmachine zit ook in wat je ervan leert. Gebruik zoekdata voor contentbeslissingen en UX-verbeteringen.

Meet:

• Wat wordt het meest gezocht?
• Waar zoeken bezoekers op zonder resultaat?
• Welke zoektermen converteren het best?

Tools:

• Google Analytics (zoekopdrachten meten via site search tracking)
• Hotjar / Clarity (sessies met zoekinteracties)
• Zoeklogs uit je tool (bijv. Algolia Dashboard)

6. Voeg extra’s toe voor gebruiksgemak

Geavanceerde zoekfuncties maken het verschil in gebruiksgemak.

Extra functionaliteiten:

• Filters/facetten (bijv. datum, categorie, tags)
• Zoekgeschiedenis of ‘recente zoekopdrachten’
• Spellingscorrectie / “bedoelde je” suggesties
• Categorie-labels per resultaat

Let op: hoe meer features, hoe zwaarder de zoekoplossing. Optimaliseer eerst op snelheid.

Tot slot

Een interne zoekfunctie is meer dan een veld en een knop. Als je het goed doet, verhoog je de vindbaarheid van je eigen content, verbeter je conversie en krijg je waardevolle inzichten in wat je doelgroep écht zoekt. De investering in tijd en techniek betaalt zich snel terug.